Εικόνες και Εικονομαχίες

ΤΙ ΜΑΣ ΛΕΕΙ Η ΓΡΑΦΗ

Η ρητή εντολή που είχε ο λαός Ισραήλ απέναντι στα είδωλα, δεν του επέτρεπε να φτιάχνει τίποτα το χειροποίητο ως ομοίωμα Θεού, αλλά η επικοινωνία τους με τον Θεό γινόταν σε πνευματικό επίπεδο. Έτσι ποτέ δεν έφτιαχναν είδωλα, ούτε εικόνες, ούτε αγάλματα ούτε ζωγραφιές. Κι όταν καμιά φορά ο λαός έχανε την πνευματική του όραση και αμάρτανε φτιάχνοντας είδωλα, ερχόταν η κρίση του Θεού πάνω τους.

Ο Κύριος λοιπόν ποτέ δεν πήρε κάποια μορφή για να εμφανιστεί στον λαό Του, και γι?αυτό και τους απαγόρεψε να φτιάξουν εικόνες.

 

«Φυλάττετε λοιπόν καλώς τας ψυχάς σας, διότι δεν είδετε ουδέν ομοίωμα, εν τη ημέρα καθ' ην ο Κύριος ελάλησε προς εσάς εν Χωρήβ εκ μέσου του πυρός· μήπως διαφθαρήτε, και κάμητε εις εαυτούς είδωλον, εικόνα τινός μορφής, ομοίωμα αρσενικού ή θηλυκού.»

(Δευτερονόμιο δ:16)

Και όχι μόνο δεν ήθελε να φτιάχνουν ομοιώματα για ξένους θεούς και πράγματα, (γιατί τα έθνη λάτρευαν τα διάφορα στοιχεία της φύσης όπως τον ήλιο, το φεγγάρι, διαφορα ζώα κλπ), αλλά δεν επέτρεπε ούτε για τον ίδιον να Του φτιάξουν εικόνα και να Τον λατρεύουν μέσα από αυτήν.

 

«Με τίνα λοιπόν θέλετε εξομοιώσει τον Θεόν; ή τι ομοίωμα θέλετε προσαρμόσει εις αυτόν; Με τίνα λοιπόν θέλετε με εξομοιώσει και θέλω εξισωθή; λέγει ο Άγιος. Σηκώσατε υψηλά τους οφθαλμούς σας και ιδέτε, τις εποίησε ταύτα; Ο εξάγων το στράτευμα αυτών κατά αριθμόν· ο ονομαστί καλών ταύτα πάντα εν τη μεγαλειότητι της δυνάμεως αυτού, διότι είναι ισχυρός εις εξουσίαν· δεν λείπει ουδέν».

(Ησαΐας μ:18,25-26)

 

Και στην Καινή Διαθήκη όμως ο Ιησούς δεν ζήτησε ποτέ από τους μαθητές του να του φτιάξουν εικόνα ή άγαλμα ή ζωγραφιά για να τον θυμούνται και να τον λατρεύουν. Αντίθετα μάλιστα, τους είπε ότι ο Θεός ως πνεύμα, θέλει και πνευματική προσκύνηση.

 

«Ο Θεός είναι Πνεύμα, και οι προσκυνούντες αυτόν εν πνεύματι και αληθεία πρέπει να προσκυνώσι».

(Ιωάννης δ:24)

 

Βλέπουμε όμως μια αναφορά του Παύλου στην προς Ρωμαίους επιστολή, από την οποία υποθέτουμε ότι ίσως από τότε να είχαν αρχίσει να φτιάχνουν ομοιώματα του Ιησού. Γιατί μιλάει για ανθρώπους οι οποίοι ενώ γνώρισαν τον Θεό, δεν τον λάτρεψαν ως Θεό αλλά άρχισαν και έφτιαχναν διάφορες εικόνες, και τους κατακρίνει γι' αυτό.

 

«Διότι γνωρίσαντες τον Θεόν, δεν εδόξασαν ως Θεόν ουδέ ευχαρίστησαν, αλλ' εματαιώθησαν εν τοις διαλογισμοίς αυτών, και εσκοτίσθη η ασύνετος αυτών καρδία· λέγοντες ότι είναι σοφοί εμωράνθησαν, και ήλλαξαν την δόξαν του αφθάρτου Θεού εις ομοίωμα εικόνος φθαρτού ανθρώπου και πετεινών και τετραπόδων και ερπετών. Διά τούτο και παρέδωκεν αυτούς ο Θεός διά των επιθυμιών των καρδιών αυτών εις ακαθαρσίαν, ώστε να ατιμάζωνται τα σώματα αυτών μεταξύ αυτών».

(Ρωμαίους α:21-24)

 

Από την Παλαιά Διαθήκη λοιπόν, η προσκύνηση του Θεού δια μέσω ομοιωμάτων ήταν ειδωλολατρία και το ίδιο παρέμεινε και στην Καινή Διαθήκη, αφού οι ειδωλολάτρες είναι προορισμένοι για την απώλεια, (Αποκάλυψη κα:8). Το μόνο που άλλαξε στην Καινή Διαθήκη με την έλευση του Ιησού, ήταν ότι στην κατασκευή εικόνων, γλυπτών κλπ, προστέθηκε και η πλεονεξία ως ειδωλολατρία. Όταν κάποιος δηλαδή δεν αρκείται σε αυτά που του χάρησε ο Θεός, αλλά θέλει πολλά περισσότερα, και κάνει θεό του υλικά αγαθά γενόμενος δούλος αυτών.

 

Κλείνοντας τα βιβλία της Αγίας Γραφής, ο μόνος που βλέπουμε στην Καινή Διαθήκη να ζητάει από τους ανθρώπους να προσκυνήσουν την εικόνα του, είναι  ο Αντίχριστος ο οποίος μας φανερώνει η Αποκάλυψη πως θα θανατώνει όποιον δεν την προσκυνήσει.

 

ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΕΣ (726- 780 μΧ και 813-843 μΧ)

 

Η εισαγωγή των εικόνων στην ζωή των χριστιανών είναι άρηκτα συνδεδεμένη με την βυζαντινή τέχνη. Η τέχνη της ζωγραφικής άνθισε στους βυζαντινούς χρόνους, κι έτσι την εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου παρουσιάστηκαν οι πρώτες ζωγραφιές του Σταυρού, του Ιησού και της μητέρας Του. Άρχισαν να κυκλοφορούν οι πρώτες φορητές εικόνες, οπού προσκυνούσαν και προσεύχονταν οι πιστοί, θεωρώντας ότι μπορούν να αντλήσουν βοήθεια από αυτές, ενώ παράλληλα γέμισαν και οι εκκλησίες και τα μοναστήρια με εικόνες. Το γεγονός γνώρισε τεράστια άνθηση, καθώς αρκετός λαός πλέον, υποκινούμενος από κάποιους μοναχούς, λάτρευε τις εικόνες, ενώ υπήρξαν κάποιες μικρές αντιδράσεις από ανώτερους κληρικούς και μορφωμένους πολίτες.

 

ΠΡΩΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

 

Οι εικονομαχίες ξεκίνησαν το 726 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα τον Λέων Γ΄ τον Ίσαυρο. Είπε ότι οι εικόνες είναι είδωλα και πρέπει να καταργηθούν, και διέταξε να αναρτηθούν οι εικόνες ψηλά στις εκκλησίες ώστε να μην μπορεί κανείς να προσκυνήσει. Όταν μάλιστα διέταξε την καταστροφή της εικόνας του Χριστού που βρισκόταν στην Χαλκή Πύλη ξεσηκώθηκε μεγάλο πλήθος, το οποίο προσπάθησε να εμποδίσει την καταστροφή, σκοτώνοντας τον στρατιώτη που είχε πάει εκεί γι?αυτόν τον σκοπό. Αμέσως ξεκίνησαν διαμάχες και χύθηκε πολύ αίμα και από τις δύο πλευρές. Από την μία πλευρά ο αυτοκράτορας κατέστηλε τις εξεγέρσεις των εικονολατρών, και από την άλλη οι εικονολάτρες εμπόδιζαν με κάθε τρόπο την εφαρμογή των διαταγμάτων του αυτοκράτορα.

Η Σύνοδος της Κωνσταντινούπολης  το 730 μΧ έγινε γι?αυτόν ακριβώς τον λόγο, και έκρινε σωστές τις απόψεις του αυτοκράτορα καταδικάζοντας τις εικόνες.

Ο γιος του Λέοντα, Κωνσταντίνος ο Ε΄ συνέχισε αυτό που ξεκίνησε ο πατέρας του, διατάζοντας την ολοκληρωτική απομάκρυνση των εικόνων από τις εκκλησίες. Οι αντιδράσεις τότε υπήρξαν ακόμη μεγαλύτερες, και πολλά μοναστήρια έκλεισαν, με τις περιουσίες τους να δημεύονται και τους εικονολάτρες μοναχούς να διώχνονται και κατά περιπτώσεις να βασανίζονται.

 

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΗΡΕΜΙΑΣ

 

Οι εικονομαχίες σταμάτησαν  για λίγο κατά τα έτη 780- 813 μΧ. Ενδιάμεσα, και μετά τον θάνατο του αυτοκράτορα Λέων του Δ?, η γυναίκα του αυτοκράτειρα Ειρήνη η Αθηναία που είχε την κηδεμονία του γιού της Κωνσταντίνου ΣΤ΄, συγκάλεσε σύνοδο το 787 στην Νίκαια της Βιθυνίας, με στόχο την αναστήλωση των εικόνων και την επιστροφή των μοναχών στις θέσεις τους.

 

ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ

 

Με την άνοδο στον θρόνο του Λέων του Ε΄ το 813 μΧ, οι εικονομαχίες ξανάρχισαν. Συγκλήθηκε σύνοδος στον ναό της Αγίας Σοφίας το 815 μΧ που καταδίκασε τις εικόνες, το άναμα κεριών και την καύση θυμιάματος. Ξεκίνησε νέος κύκλος αίματος, με ιδιαίτερα σκληρές ποινές για τους εικονολάτρες. Οι εικονομαχίες συνεχίστηκαν και κατά την αυτοκρατορία του Μιχαήλ Β΄ (820-829) και του Θεόφιλου (829-842). Η οριστική λήξη των εικονομαχιών ήρθε το 843 μΧ. Τότε η αυτοκράτειρα Θεοδώρα που είχε την κηδεμονία του γιού της Μιχαήλ Γ΄ συγκάλεσε νέα σύνοδο, αποφασίζοντας την αναστήλωση των εικόνων, ενώ πλεόν οι καλόγεροι επέστρεψαν στα μοναστήρια με ακόμη μεγαλύτερη δύναμη και εξουσία.

Πηγή: http://loveofgod.gr

Το Βάπτισμα μέσα από το Ευαγγέλιο

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ

   Μια από τις εντολές του Κυρίου στους μαθητές του πριν αναληφθούν, ήταν να βαπτίζουν μέσα στο νερό κάθε άτομο που θα πιστέψει στο «Ευαγγέλιο»
-Ματθ. κη' 19 «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη βαπτίζοντες αυτούς»
-Μάρκ. ις' 16 «Υπάγετε, κηρύξατε το ευαγγέλιο, όστις πιστεύσει και βαπτισθεί θέλει σωθεί»
Οι μαθητές υπακούοντας στην εντολή του Κυρίου εβάπτιζαν όσους πίστευαν. Επειδή με την πάροδο των αιώνων το βάπτισμα πήρε διαφορετική μορφή και γύρω από αυτό διατυπώθηκαν πολλές εσφαλμένες απόψεις, θέλω να εξετάσουμε τι ακριβώς λέει ο Λόγος του Κυρίου και πια είναι η αποστολική παράδοση στο θέμα αυτό.
1. Σε ποιους πρέπει να γίνεται το βάπτισμα;
Ο Χριστός έδωσε εντολή να βαπτίζονται όσοι πιστεύουν και μετανοούν. Είναι φανερό, ότι δεν πρέπει να βαπτιστεί κανένας που δεν πληροί αυτόν τον όρο, γιατί το βάπτισμα δεν έχει κανένα νόημα. Έτσι αποκλείονται από το βάπτισμα τα νήπια. Οι Χριστιανοί πρέπει να βαπτίζονται μεγάλοι. Τα παιδιά, αν έχουν ανάλογη ηλικία και έχουν συνείδηση τι κάνουν, μπορούν να βαπτιστούν. Χρειάζεται όμως προσοχή, η πίστη τους πρέπει να είναι πραγματική, ο Θεός να έχει κάνει έργο στην καρδιά τους και να ζητήσουν μόνα τους, χωρίς να τους πιέσει κανείς άλλος.
-Μάρκ. ις' 16 «όστις πιστεύσει και βαπτισθεί θέλει σωθεί»
-Πράξ. β' 41 «εκείνοι δεχθέντες τον λόγο αυτού εβαπτίσθησαν»
-Πράξ. η' 12 «εβαπτίζοντο άνδρες τε και γυναίκες»
-Πράξ. η' 36,37 «τι με εμποδίζει να βαπτισθώ; εάν πιστεύεις εξ όλης της καρδίας, δύνασαι»
2. Πως καθιερώθηκε ο νηπιοβαπτισμός;
Ο νηπιοβαπτισμός δεν είναι σύμφωνο με τον Λόγο του Κυρίου και δεν αποτελεί αποστολική παράδοση. Επικράτησε τον 5ον αιώνα μ.Χ. από φόβο μήπως τα παιδιά πεθάνουν αβάπτιστα και χάσουν την αιώνια ζωή (Εκκλησιαστικό Δίκαιο Βαβουστιου σελ. 296, Στεφανίδης σελ. 307), αυτό όμως δεν είναι σωστό. Ο Χριστός λέει για τα αβάπτιστα παιδιά των πιστών, ότι είναι άγια και ότι αυτών είναι η βασιλεία των ουρανών (Α' Κορ. ζ' 14, Ματθ. ιθ' 14).
3. Τι παριστάνει το βάπτισμα;
Παριστάνει την ταύτιση του πιστού με το θάνατο του Χριστού (Ρωμ. ς' 4-5 «όσοι εβαπτίσθημεν εις Χριστόν Ιησούν, εις τον θάνατον αυτού εβαπτίσθημεν. Συνετάφημεν μετ' αυτού δια του βαπτίσματος εις τον θάνατον»). Αυτός που βαπτίζεται, ομολογεί ότι δέχεται τον Χριστό και απαρνείται την αμαρτία. Πεθαίνει για τον κόσμο, θάβει την παλιά ζωή του και αποφασίζει να ζήσει μια καινούργια ζωή, σύμφωνα με το θέλημα του θεού. Χωρίς οριστική και ειλικρινή απόφαση να ζήσει στο εξής ο άνθρωπος μόνο για τον Χριστό, δεν νοείται το βάπτισμα.
4. Πως πρέπει να γίνεται το βάπτισμα;
Πρέπει να γίνεται μα κατάδυση στο νερό, μια φορά. Βαπτίζω σημαίνει βουτάω στο νερό. Πρέπει να σκεπαστεί το σώμα με το νερό για να θεωρηθεί ότι ο βαπτιζόμενος τάφηκε μαζί με τον Χριστό στο θάνατό του. Ο ραντισμός και η επύχιση είναι καινοτομίες που καθιέρωσε πρώτα η Παπική Εκκλησία. Επίσης η τριπλή κατάδυση δεν είναι γραφική αλλά πολύ μεταγενέστερη.
5. Ποιος είναι ο τύπος του βαπτίσματος;
Αφού είναι βάπτισμα στο θάνατο του Χριστού, πρέπει να γίνεται εις το όνομα του Κυρίου Ιησού Χριστού, αλλά να τελείται εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.
-Ματθ. κη' 19-20 «Βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος»
-Πράξ. β' 38 «Μετανοήσατε και ας βαπτισθεί έκαστος υμών εις το όνομα του Ιησού Χριστού»
Για παράδειγμα, αυτός που βαπτίζει καλό είναι να λέει: Σε βαπτίζω στο όνομα του Κυρίου Ιησού Χριστού, εις το όνομα του Πατρός και του Αγίου Πνεύματος. Αλλά και αν γίνει μόνο στο όνομα του Κυρίου Ιησού ή μόνο στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, είναι το ίδιο, γιατί τηρείται αυτό που αναφέρει ο λόγος του Κυρίου.
6. Ποιοι πρέπει να τελούν το βάπτισμα;
Το βάπτισμα πρέπει να τελείται από τους Ποιμένες, Πρεσβυτέρους των εκκλησιών και από όσους έχουν διακονία. Όλοι οι εργάτες του Κυρίου που έχουν διακονία πνευματική επιτρέπεται να βαπτίσουν όταν παρουσιαστεί ανάγκη, γιατί όλοι έχουν ίση εξουσία στο ζήτημα αυτό σα δούλοι του Θεού. Η εξουσία του βαπτίσματος δεν δίνεται κατά την χειροτονία, αλλά ήδη έχει δοθεί από το Χριστό σε όλους τους εργάτες του.
-Ματθ. κη' 19 «Πορευθέντες μαθητεύσατε βαπτίζοντες»
Παράδειγμα εργατών που βάπτιζαν στην Καινή Διαθήκη:
1ο. Ο Φίλιππος βάπτισε τους πιστούς στη Σαμάρεια και τον ευνούχο (Πράξ. η' 5-12, 26-40). Ήταν διάκονος αλλά είχε διακονία και χάρισμα Ευαγγελιστή.
2ο. Ο Ανανίας βάπτισε το Σαύλο (Πράξ. κβ' 12-16). Ήταν δούλος του Θεού που ξεχώριζε από τους άλλους πιστούς για την καλή μαρτυρία του και ο Κύριος τον χρησιμοποιούσε.
3ο. Οι συνεργάτες του Παύλου που τον συνόδευαν στα ταξίδια του. Ο Παύλος κατά κανόνα ανάθετε σ' αυτούς το βάπτισμα (Α' Κορ. 14-17).
7. Είναι απαραίτητο να γίνει το βάπτισμα;
Είναι απαραίτητο γιατί είναι εντολή του Κυρίου.
-Ματθ. κη' 19 «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη βαπτίζοντες αυτούς»
-Πράξ. β' 38 «Μετανοήσατε και ας βαπτισθεί έκαστος»
-Μάρκ. ις' 16 «Ο πιστεύσας και βαπτισθείς θέλει σωθεί»
Ο άνθρωπος που θέλει να σωθεί δεν εξετάζει αν είναι αναγκαίο να υπακούσει σε κάποια εντολή του Κυρίου. Έρχεται με χαρά και προθυμία, παραδίδεται στο Χριστό και ρωτάει, «Κύριε τι θέλεις να κάμω;». είναι πρόθυμος να κάνει ότι θέλει ο Κύριος. Όταν ο Κύριος λέει «πίστευσε και βαπτίσου», αυτό πρέπει να κάνεις χωρίς δισταγμούς και υπολογισμούς.
8. Φέρνει το βάπτισμα αναγέννηση;
ΟΧΙ. Το βάπτισμα, αυτό μόνο του, δεν είναι ένα μυστήριο που όταν τελείται φέρνει αναγέννηση και σωτηρία σε νήπια ή μεγάλους.
Είναι λάθος να βαπτίζονται οι άνθρωποι για να αναγεννηθούν. Με το βάπτισμα κανείς ποτέ δεν αναγεννήθηκε. Ο Λόγος του Θεού τονίζει, ότι η αναγέννηση έρχεται άνωθεν με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος και το Λόγο του Θεού.
-Ιωάν. γ' 3-8 «Εάν τις δεν γεννηθή άνωθεν δεν δύναται να ίδη τη Βασιλεία του Θεού, ούτως είναι πας όστις εγεννήθη εκ του Πνεύματος»
-Α' Πέτρ. α' 23 «Επειδή αναγεννήθητε δια του Λόγου του Θεού του ζώντος»
-Ιακωβ. α' 18 «Εγέννησε ημάς δια του λόγου της αληθείας»
Ο Σίμων ο Μάγος πίστευσε, βαπτίστηκε αλλά δεν αναγεννήθηκε (Πράξ. η' 11-23).
Στον οίκο του Κορνηλίου αναγεννήθηκαν και πληρώθηκαν με Άγιο Πνεύμα και μετά υποχρεώθηκαν να βαπτιστούν, αφού ήδη είχαν σωθεί και αναγεννηθεί (Πραξ. ι' 46-48, ια' 13-17, ιε' 7-9).
Ο Λόγος του Θεού τονίζει, ότι μοναδική προϋπόθεση για το βάπτισμα είναι η από καρδιά πίστη στο Σωτήρα (Πραξ. η' 37) «Εάν πιστεύης εξ όλης της καρδίας, δύνασε».
Η από την καρδιά πίστη, είναι η γνήσια πίστη, που έρχεται όταν το πνεύμα το Άγιο αγγίζει την ψυχή του ανθρώπου. Μόνο σε αυτήν την περίπτωση έρχεται σε κατάνυξη η καρδιά, νιώθει την αμαρτολότητα της και εκζητεί το έλεος του Κυρίου με αληθινή μετάνοια. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το Πνεύμα το Άγιο να εργαστεί αναγέννηση στη ψυχή. Η από καρδιά γνήσια πίστη οδηγεί πάντα στην αναγέννηση. Το βάπτισμα πρέπει να γίνεται κατά κανόνα σε αυτούς που έχουν αναγεννηθεί άνωθεν από το Πνεύμα, γιατί μόνο στην περίπτωση αυτή είναι βέβαιο ότι υπάρχει η γνήσια πίστη. Μόνο αυτοί μπορούν να πάρουν αληθινά την απόφαση να πεθάνουν για τον κόσμο και να ζήσουν πλέον για το Χριστό.
9. Τι σημαίνουν τα λόγια στην Α' Πέτρου γ' 21;
Του οποίου (κατακλυσμού) αντίτυπο ον το βάπτισμα σώζει και ημάς την σήμερον (ουχί αποβολή της ακαθαρσίας της σαρκός, αλλά μαρτυρία αγαθής συνειδήσεως εις Θεόν) δια της αναστάσεως Ιησού Χριστού». Το ύδωρ του κατακλυσμού εδώ παραλληλίζεται με το βάπτισμα. Από το ύδωρ του κατακλυσμού πέρασαν ασφαλές οκτώ ψυχές και σώθηκαν από τον θάνατον. Κατά παρόμοιο τρόπο, όσοι πιστεύουν, μετανοούν και διέρχονται από το νερό του βαπτίσματος, με απόφαση στην καρδιά τους να παραδοθούν στο Θεό για να ζήσουν μια καινούργια ζωή, σώζονται. Δεν καθαρίζονται από το ηθικό μόλυσμα της σαρκός, όπως συνέβαινε με τους βαπτισμούς της Παλαιάς Διαθήκης (Λευτ. ιζ' 15, ιε' 5, κβ' 6,7), αλλά με το βάπτισμα απαντούν στο κάλεσμα του Θεού και αποφασίζουν να ζήσουν μια ζωή καθαρή αφιερωμένη σ' Αυτόν. Η απόφαση αυτή που παίρνουν κατά το βάπτισμα, είναι σωτήρια απόφαση όπου τους αποκόπτει από το παρελθόν και τους μεταφέρει στην οικογένεια του Θεού. Με την έννοια αυτή το βάπτισμα σώζει. Το κείμενο λέει «επερώτημα αγαθής συνειδήσεως εις Θεόν». Επερώτημα είναι η ερώτηση που γίνεται σε δύο άτομα για να διαπιστωθεί αν θέλουν να κάνουν μεταξύ τους μια συμφωνία, ένα συμβόλαιο. Στο ερώτημα που μας κάνει ο Θεός αν θέλουμε τη σωτηρία του, απαντούμε με το βάπτισμα. Αυτό που όμως εκτιμά ο Θεός σε μας και μας σώζει, δεν είναι η πράξη του βαπτίσματος, αλλά η ζωντανή πίστη στο Σωτήρα Χριστό, που μας φέρνει μέχρι το νερό του βαπτίσματος. Η σωτηρία είναι κατά χάριν δια της πίστεως (Εφεσ. Β' 8). Αυτή είναι η βασική αλήθεια της Γραφής και δεν αλλάζει ποτέ. Μπορείς να πεις «με έσωσε η απόφαση που πήρα, ο λόγος που άκουσα, ο αδελφός που με προσκάλεσε, η μετάνοιά μου, το βάπτισμα που έκανα, η εκκλησία που πήγα», όλα αυτά είναι αλήθεια. Αλλά μπροστά στα θεό αυτό που ισχύει είναι η πίστη σου στο Σωτήρα. Αυτή είδε ο θεός σε εσένα και σε έσωσε.
10. Τι σημαίνουν τα λόγια του Χριστού «Εάν τις δεν γεννηθεί εξ ύδατος και πνεύματος δεν δύνανται να εισέλθει εις την βασιλείαν του Θεού» (Ιωάν. γ' 5,8);
Δεν είναι βέβαιο τι ο Κύριος εννοούσε με τη λέξη «ύδωρ». Εάν εννοούσε το βάπτισμα, αυτό δείχνει τη στενή σχέση της αναγέννησης με το βάπτισμα. Όποιος αναγεννήθηκε από το Πνεύμα, πρέπει να βαπτιστεί στο νερό και να σφραγίσει την πίστη του με το βάπτισμα. Το βάπτισμα είναι μια εικόνα της αναγέννησης. Τα παλιά φεύγουν όλα (αναγέννηση). Θάβω τον παλιό άνθρωπο της αμαρτίας και εγείρομαι σε μια νέα ζωή (βάπτισμα), «Ούτω και σεις φρονείτε εαυτούς ότι είσθε νεκροί μεν κατά την αμαρτίαν, ζώντες δε εις τον θεόν, δια Ιησού Χριστού του Κυρίου υμών» Ρωμ. ς' 11. Πιο πιθανό είναι να εννοούσε τη δύναμη του λόγου του Θεού, γιατί σε άλλα μέρη της Γραφής το ύδωρ συμβολίζει το λόγο του Κυρίου και αναφέρεται ότι αυτός αναγεννάει τους ανθρώπους.
-Α Πέτρ. α' 23 «Επειδή αναγεννήθητε δια του λόγου του Θεού του ζώντος και μένοντος εις των αιώνα»
-Εφες. ε΄26 «Καθάρισας με το λουτρό του ύδατος δια του λόγου»
-Ιακώβ. α' 18 «Εγέννησε ημάς δια του λόγου της αληθείας»
-Ιωάν. ιε' 3 «Σεις είσθε καθαροί δια τον λόγον τον οποίον ελάλησα προς εσάς»
Αλλά όποιο και αν είναι το σωστό, ο άνθρωπος που θέλει να είναι εντάξει μπροστά στο θεό, θα πρέπει να βαπτιστεί και να τονίζει την αναγέννηση εκ του Πνεύματος στη ζωή του. Αυτή γίνεται «άνωθεν» με υπερφυσική, αθόρυβη ενέργεια του Αγίου πνεύματος και του Λόγου μέσα στην ψυχή. Έτσι έρχεται η αλλαγή και η νέα ζωή στον άνθρωπο που τον ετοιμάζει για την βασιλεία του Θεού.
11. Τι σημαίνουν τα λόγια «ας βαπτιστεί έκαστος υμών εις άφεση αμαρτιών» (Πραξ. β' 38);
Ο λαός που άκουγε το λόγο του Θεού και ένοιωσε την ενοχή της αμαρτίας του για την απόρριψη του Σωτήρα ρώτησε «Τι πρέπει να κάνουμε άνδρες αδελφοί»; Ο Πέτρος απάντησε «Μετανοήσατε και ας βαπτισθεί έκαστος υμών εις το όνομα του Ιησού Χριστού εις άφεση αμαρτιών», δηλαδή εάν μετανοήσετε και δηλώσετε την πίστη σας στο Χριστό με το βάπτισμα, θα συγχωρηθούν οι αμαρτίες σας. Εδώ δίνεται έμφαση ότι στο Σωτήρα και η αληθινή μετάνοια, πρέπει να δηλωθεί με το βάπτισμα για να αποδειχθεί ότι είναι γνήσια και να φέρει την συγχώρηση στον άνθρωπο. Από πρώτη ματιά φαίνεται ότι το βάπτισμα δίνει την άφεση, όμως αλλού ο Λόγος του Θεού μας τονίζει και εξηγεί, ότι η αιτία της συγχώρησης δεν είναι το βάπτισμα, αλλά η ζωντανή πίστη στον Σωτήρα που οδηγεί στο βάπτισμα. Δύο εδάφια που αναφέρουν ότι η άφεση αμαρτιών δίνεται δια της πίστεως στο Σωτήρα είναι «Πραξ. ι' 43 & κς' 18».
12. Τι είναι το προπατορικό αμάρτημα;
Το προπατορικό αμάρτημα είναι η παρακοή των πρωτοπλάστων στον περιορισμό που τους έβαλε ο Θεός. Αυτή η παρακοή έφερε την πτώση του ανθρώπου και την αποστασία. Εξ αιτίας αυτού, όλοι κληρονομούμε μια αμαρτωλή φύση, που έχει ροπή προς το κακό και την αμαρτία.
Οι άνθρωποι δεν έχουν προπατορικό αμάρτημα, αλλά έχουν την αμαρτωλή φύση που κληρονομούν από τους προγόνους τους. Η άποψη ότι το βάπτισμα εξαλείφει το προπατορικό αμάρτημα δεν είναι σωστή, «το προπατορικό αμάρτημα το πήρε ο Κύριός μας επάνω στο σταυρό» (Ρωμ. ε' 19). Με το βάπτισμα η αμαρτωλή φύση των ανθρώπων δεν αλλάζει. Οι άνθρωποι παραμένουν ίδιοι και μετά το βάπτισμα. Μόνο η αναγέννηση, που γίνεται από το Λόγο και το Πνεύμα, μας αλλάζει εσωτερικά και φυτεύει μέσα μας μια καινούργια φύση κατά το θέλημα του Θεού.
13. Τι σημαίνει η φράση «διδαχή των βαπτισμών» (Εβρ. ς' 2);
Σημαίνει την διδαχή την οποία έπρεπε να διδαχθεί αυτός που επρόκειτο να βαπτισθεί.
14. Μπορεί να παίρνει κοινωνία ένας που δεν έχει βαπτισθεί;
Στην Καινή Διαθήκη μόνο όσοι εβαπτίζοντο κοινωνούσαν. Μέχρι και τον δεύτερο αιώνα δεν επιτρεπόταν η μετάδοση της Θείας Ευχαριστίας στους μη βαπτισμένους (Στεφανίδης σελ. 110). Σήμερα υπάρχει χαλάρωση στο θέμα αυτό. Σωστό όμως είναι να τηρείται ο Λόγος του Κυρίου και να μην ενθαρρύνεται να κοινωνάει όποιος δεν θέλει να βαπτιστεί. Όποιος θέλει κα κοινωνάει, ας βαπτιστεί για να μην εμποδίζεται.
15. Που πρέπει να γίνεται το βάπτισμα;
Οπουδήποτε υπάρχει νερό, αρκετό για να καλυφθεί το σώμα. Βαφτιστήρι, θάλασσα, ποτάμι, δεξαμενή, λίμνη, όλα είναι κατάλληλα για το βάπτισμα. Δεν χρειάζεται να ευλογηθεί το νερό πρώτα. Η ευλογία του ύδατος και η απόταξη τοα Σατανά δεν είναι αποστολική παράδοση αλλά μεταγενέστερη (Στεφανίδης).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Μια προσεκτική μελέτη των εδαφίων που αναφέρονται στο βάπτισμα μας δείχνει ότι το βάπτισμα:
1. Ποτέ δεν αναφέρεται σαν μυστήριο.
2. Ποτέ δεν αναφέρεται ότι έχει αξία μόνο του, χωριστά από την πίστη, μετάνοια.
3. Δεν φέρνει αναγέννηση, αλλά δηλώνει την απόφαση του πιστού να αφήσει την παλαιά ζωή αμαρτίας, ταυτιζόμενος με το θάνατο του Χριστού και να ζήσει στο εξής μόνο για το Χριστό μια καινούργια ζωή σύμφωνα με το θέλημά του.
4. Είναι απαραίτητο για όλους που ανταποκρίνονται στο κάλεσμα του Θεού για σωτηρία.

Απόσπασμα από το βιβλίο "Οι παραδόσεις, αποστολικές ή ανθρώπινες" , Γεωργίου Κ. Κρισίλα